درباره کیش جزيره کيش با 90 کيلومتر مربع مساحت يکی از زيبا ترين جزاير خليج فارس است که در 18 کيلومتري کرانه جنوبی ايران بين مختصات جغرافيايی 53 درجه و 53 دقيقه تا54 درجه و 4 دقيقه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ و 26 درجه و 29دقيقه تا 26 درجه و 35 دقيقه عرض شمالی واقع شده است. طول جزيره کيش 15 کيلومتر در محور شرقی-غربی و پهنای آن 7 کيلومتر در محور شمالی جنوبی و تقريبابيضي شکل است. فاصله کيش از راه دريا تا جزيره هندورابی 28 کيلومتر ،تا جزيره فارور 55 کيلومتر ،تا جزيره سيری 87 کيلومتر ، تا جزيره ابوموسی 177 کيلومتر ،تا قشم 225 کيلومتر ، تا بندر عباس 300 کيلومتر، تا چابهار 675 تا بوشهر740 کيلومتر و تا دبی 200 کيلومتر فاصله کيش تا تهران از راه هوائی 1052 کيلومتر و از راه زمينی 1600 کيلومتر فاصله کيش تا اصفهان نيز از راه زمينی 1200 کيلومتر است کيش از طبيعتی زيبا و منحصر به فرد بر خوردار است . سواحل آرام با ماسه های مرجانی آب زلال دريا که شفافيت کم نظير آن امکان مشاهده انواع آبزيان را در عمق چند متری مقدور می سازد پوشش گياهی مناسب و سر سبزی و طراوت آن به ويژه در هفت ماه از سال چشم اندازی زيبا و تماشائی به آن بخشيده است که سالانه حدود يک ميليون نفر از دوستداران طبيعت و دريا را به سوی خود جلب می کند. موقعيت زمين شناسی جزيره کيش از نظر پستی و بلندی جزيرهء کيش تقريبا مسطح است. ارتفاع نسبی جزيره از سطح دريا حدود 32 متر است و مرتفع ترين نقطهء آن که در شرق جزيره واقع است حدود 45 متر از سطح درِيا ارتفاع دارد.از اين رو جهت کرانه ها با شيب نسبتا ملايمی به دريا منتهی ميشود.جزيره کيش دارای ساختار مرجانی است . جزاير مرجانی معمولا بر اثر گسترش انواع مرجانها و مواد آلی ديگر بر روی طاقديس ها گنبدهای نمکی و مواد آتشفشانی تشکيل می شوند فرهنگ و مردم بر اساس سرشماري بهمن 1379 ، جزيره كيش داراي 16500 نفر بوده و در حال حاضر بیش از 20 هزار نفر جمعیت ساکن دارد، که 82 درصد آن طی سال های اخیر در نتیجه فعالیت های اشتغالزایی ، به کیش مهاجرت کرده اند. میزان باسوادی در کیش ، بیش از 92 درصد و درصد اشتغال ، بالای 98 درصد است که نشان دهنده وضعیت بسیار مطلوب این دو شاخص است. ملاقات با اهالي بومي يك كشور يا منطقه براي بسياري از گردشگران يك جاذبه فراموش نشدني به شمار مي آيد.در محله سفين شما مي توانيد با اهالي بومي سخت كوش و خونگرم كيش ملاقات كرده و از نزديك با سبك زندگي آنها آشنا شويد. اهالي بومي كيش به زبان هاي فارسي و عربي آشنايي دارند و تقريباٌ تمامي بانوان ، مردان و كودكان اين محله از لباس هاي سنتي استفاده مي كنند.همزمان با توسعه توريستي و تجاري جزيره بخشي از اين افراد به كارهاي خدماتي رو آورده اند و بقيه از طرق سنتي به امرار معاش مي پردازند . ماهيگيري و دامپروري در ميان بوميان معمول است . تجار محلي و بومي در بازار سفين به كار مشغول هستند، فضا و معماري سنتي اين بازار يادآور بازارهاي سنتي و قديمي سرزمين اصلي ايران است . در جزيره كيش ، مسلمانان اعم از شيعه و سني در كمال صلح و آرامش با هم زندگي مي كنند . آنان داراي مساحد باشكوهي هستند كه برخي از آنها در سازمان ميراث فرهنگي ايران ثبت شده است . مساجد كيش كيش داراي 7 مسجد و حسينيه است، مسجد امير(ع)، مسجد خاتم الانبياء و مسجد نور از بزرگترين مساجد كيش هستند مسجد خاتم الانبياء ( ص ) كه مناره هاي آن سر به آسمان كشيده و رو به سوي دريا دارد در منطقه سفين ، سمت شمال غربي جزيره واقع شده و از مهمترين بناهاي مذهبي كيش به شمار مي آيد و نمازهاي جماعات و جمعه در اين محل برگزار مي شود. مسجد اميرالمومنين ( ع ) داراي بافت معماري بسيار قديمي است و در سال 1370 توسط سازمان ميراث فرهنگي ايران بازسازي شده و در منطقه ماشه واقع مي باشد. از ديگر مسجدهاي زيبا و قديمي كيش مسجد جامع نور مي باشد ، سبك معماري آن تركيبي از هنر ايراني و اسلامي است اين مسجد در منطقه سفين واقع شده و متعلق به مسلمانان اصل سنت مي باشد. آثار باستاني جزيره بسياري از مسافراني كه به جزيره كيش سفر مي كنند، نمي توانند باور كنند كه جزيره در روزگاراني بسيار دور منطقه آبادي بوده و يكي از قطب هاي تجارت ميان چين و اروپا و شمال آفريقا بوده است. گرچه هنوز بررسي هاي باستان شناسي وسيعي در نقاط مختلف جزيره به عمل نيامده، اما در هر گوشه جزيره مي توان آثاري از گذشتگان را مشاهده كرد كه هر كدام يادآور دوران مجد وعظمت اين جزيره بوده است. در جريان فعاليت هاي عمراني جزيره كيش و در برخي از پژوهش هاي باستان شناسي محدود گذشته آثاري در سطح جزيره پيدا شده است كه ارزش فراواني دارد و مجموعه جذابي را تشكيل مي دهد كه هم اكنون بخشي از آن در ساختمان كانون هنر در معرض بازديد عموم قرار دارد سكه هاي ايراني و خارجي مربوط به دوره هاي مختلف تاريخي، ظروف مسي، مفرغي و سفالين، سنگ نوشته هاي اوايل دوره اسلامي (به خط كوفي)، سنگ قبر و يك عراده توپ از جمله آثاري هستند كه در معرض ديد قرار دارند شهر تاريخي حريره گسترده پستي و بلنديها و خرابه‌هاي شهر قديمي حريره حدود 120 هكتار وسعت دارد. اين وسعت بازگو كننده اين مطلب است كه روزگاري شهري بزرگ و آباد در اين منطقه وجود داشته و جمعيت كثيري را در خود جاي مي داده است. آن چه امروز از اين شهر بر جاي مانده حجمي از معماري شهري است. اما كمتر و به ندرت تاق‌ها و پوشش‌ها و سقف‌ها سالم بر جاي مانده است جز در پاره‌اي موارد كه پوشش‌هاي تاقي شكل سنگي از گزند تخريب در امان مانده است بندر شهر تاريخي حريره يك شهر يك پارچه و متمركز با معماري برون گرا بوده و از معماري دفاعي و درون گراي ديگر شهرهاي تاريخي ايران در آن نشاني نيست انتخاب اين بخش از جزيره براي ايجاد شهر حريره طبيعي ترين و معقول ترين انتخاب بوده است چرا كه ساحل صخره‌اي مرتفع آن از سطح دريا تقريبا ده متر بلندتر است و وجود سه خليج و دماغه كه نقش بندرگاه طبيعي را دارد و نيز درياي نسبتا آرام تر از ديگر كرانه‌ها و سواحل جزيره خود عامل شكل گيري شهر در ساحل شمالي شده است تاكنون عمليات اكتشافي باستان شناسي بقاياي شهر تاريخي حريره در سه مجموعه مجزا انجام شده است: خانه اعياني: خانه اعياني يادآور خانه هاي چندخانوار قديمي در داخل فلات ايران و در شهرهايي چون يزد، اصفهان و كاشان است و يكي از نمونه هاي قديمي مسكن جمعي در حاشيه خليج فارس محسوب مي شود. علاوه بر وسعت خانه و همچنين فضاهاي مختلف و متنوع آن، كاشي‌هاي ستاره‌اي شكل كه در اين خانه به دست آمده است، همانند كاشي‌هايي كه زينت بخش بناهاي مهم ايلخاني ايران همچون تخت سليمان و سلطانيه به كار رفته است. پيدايي اين مقدار كاشي كه يقينا عنصر وارداتي به جزيره است نشان مي‌دهد كه اين عمارت به يكي از ثروتمندان كيش تعلق داشته است بخش كارگاهي و صنعتي: اين مجموعه درست در كنار دريا ساخته شده است و داراي معماري و فضاهاي ناشناخته‌اي مي باشد. مجموعه كانال هاي افقي و زيرزميني و چاه‌هاي متعدد در گوشه و كنار، مجموعه بسيار جالب و نادري را تشكيل مي‌دهد كه هنوز عملكرد آن‌ها روشن نيست، اما به نظر مي‌رسد كه ارتباط مستقيم، با فعاليت هاي صيادي (صيد ماهي، مرواريد و مرجان) داشته و براي دسترسي آسان تر به دريا احداث گرديده است. شايد هم بتوان فرض كرد كه اين راهروها و كانال‌ها راه‌هاي مخفي بوده است كه در مواقع هجوم و حمله اهالي شهري مي‌توانسته‌اند به طور اضطراري از آن ها استفاده كنند مجموعه حمام: اين مجموعه شامل حمامي است با صحن‌هاي متعدد و حصار آن به مساحت تقريبي 500 مترمربع. سربينه و گرمخانه و تون حمام در جنوب بخش ذكر شده قرار گرفته و توسط راهرو سرپوشيده‌اي از آن جدا شده است. دو خزينه كوچك و بزرگ در جنوب گرمخانه آخرين بخش ساختمان را تشكيل داده اند. باستان شناسان معتقدند اين حمام كه شايد در نوع خود از قديمي ترين حمام هاي ايراني باشد كه طي كاوش هاي باستان شناسي كشف و شناخته شده است، دو دوره متمايز و مجزا از هم دارد(دوره ايلخاني – دوره تيموري) با توجه به ظرفيت محدود حمام و با در نظر گرفتن ديوار بيروني سراسري كه تا مجموعه عمارت اعياني كه در جنوب شرقي حمام و بفراز تپه‌اي بلند قرار گرفته امتداد يافته است. به نظر ميرسد كه اين بنا حمامي خصوصي بوده و به صاحب مجموعه اعياني تعلق داشته است قنات ها قنات مجموعه اي از چند چاه زيرزميني است كه با شيبي كمتر از شيب سطح آب موجود در لايه ‌هاي آبدار مناطق مرتفع يا رودخانه‌ها و مرداب‌‌ها و بركه‌ها را جمع‌آوري وبه نقاط پست تر مي رساند. اين روش يكي از متداول‌ترين روش‌هاي استخراج آب‌هاي زيرزميني در ايران بوده كه در كيش نيز متداول بوده است در حال حاضر آثار بيش از ده قنات در بخش هاي شمالي و غربي جزيره وجود دارد. منابع مقالات : www.kishlife.com www.kish.ir www.hellokish.com www.gokish.com www.kishsir.com

تاریخ کیش از تاريخ كيش در زمان پيش از اسلام اطلاعات دقيقي در دست نيست. تنها منبع قابل اعتنا در اين زمينه نوشته هاي «نيارخوس» درياسالار يوناني است كه در سال 325 قبل از ميلاد به فرمان اسكندر مامور شد سفري اكتشافي را در سواحل درياي عمان و خليج فارس انجام دهد. نوشته هاي نيارخوس دلالت برآن مي كند كه وي جزيره كيش يا «اراراكتا» را در قرن چهارم پيش ازميلاد مورد بازديد قرار داده است. مشخصاتي كه وي ارايه مي دهد با مشخصات جزيره كيش انطباق دارد. به طوري كه نيارخوس مي نويسد در اين جزيره بوستان‌ها و نخلستان‌هاي فراواني وجود داشته است. در دوره هخامنشيان، كيش مركز عمده صيد مرواريد بين النهرين و هندوستان بود و بازرگانان بزرگ دنيا به اين جزيره رفت و آمد داشتند دوران عظمت و شكوفايي تاريخ كيش از قرن چهارم هجري، پس از وقوع زلزله در سيراف آغاز شد. پس از آن كه بندر سيراف از رونق افتاد تورانشاه به كمك حكام محلي بني قيصر در اين جزيره بندرگاهي ايجاد كرد و به عمران و آباداني آن همت گماشت و كيش را به مركز عمده بازرگاني خليج فارس تبديل نمود. در دوره اتابكان فارس اهميت كيش به حدي بود كه والي خليج فارس در اين جزيره سكونت داشت و برتمام جزاير خليج فارس و درياي عمان حكومت مي كرد. طبق نوشته هاي سياحان و تاريخ نويسان، در اين دوره درآمد كيش بابت عشريه كشتي هاي تجاري مبالغ بسيار قابل توجهي بوده است از شواهد و قراين چنين پيداست كه در عصر غزنويان، سلجوقيان، خوارزمشاهيان و مغول جزيره كيش در اوج شكوفايي و رونق و مركز بازرگاني خليج فارس بوده است. مورخيني نظير قزويني، فضل الله بن عبدالله شيرازي، ابن بطوطه و حمدالله مستوفي كه در اين دوره از كيش ديدن كرده اند همگي از عظمت، آباداني و زيبايي كيش سخن گفته اند. بنابر نوشته هاي مورخين، نام كيش در دوره ايخانيان مغول پيوسته با اسامي ولايات معتبري چون بغداد، شيراز، بحرين و هندوستان آورده مي شده و پيوسته پيشوند «دولتخانه» قبل از عنوان كيش ذكر مي شده است. علاوه بر اين، ويرانه هاي به جا مانده از شهر حريره در قسمت شمال جزيره نيز از عظمت جزيره كيش در آن دوران حكايت مي كند. اهميت استراتژيك كشور ما به عنوان شاهراه ارتباطي شرق و غرب و نيز موقعيت ويژه كيش در خليج فارس همواره مورد توجه كشورهاي ديگر بوده است. تحولات اقتصادي اروپا در سده هاي پانزدهم و شانزدهم ميلادي، اروپايي ها و از جمله پرتغالي‌ها را متوجه بازارهاي مشرق زمين نمود. در اوايل قرن شانزدهم ميلادي پرتغالي‌ها به منظور تسلط بر بازارهاي تجاري هندوستان، عربستان و ايران و با هدف گسترش قلمرو مستعمراتي خويش كشتي هاي جنگي و بازرگاني خود را به اقيانوس هند گسيل داشتند در سال 1912 هجري برابر با 1506 ميلادي آلفونس آلبوكرك درياسالار مستعمره جوي پرتغالي با ناوگاني شامل چهارده ناو جنگي درياي عمان و خليج فارس را درنورديد وپس از آن كه مسقط و چند بندر ديگر را به آتش كشيد در برابر شهر هرمز لنگه انداخت و از امير هرمز و كيش خواست كه خود را تسليم و از شاه پرتغال اطاعت نمايد. اين درخواست پذيرفته نشد و پرتغالي‌ها هرمز و گمبرون را را تصرف كردند، سرنوشت كيش دگرگون شد و عصر انزوا و سكون آغاز گرديد. علت اين امر اين بود كه اهميت استراتژيك جزيره هرمز به واسطه قرار داشتن بر دهانه خليج فارس از نظر پرتغالي ها به مراتب بيشتر از جزاير داخل خليج فارس و از جمله جزيره كيش بود و هرمز مي توانست وظيفه دفاع در مقابل يورش و مهاجمين ديگر را به شايستگي انجام دهد پرتغالي‌ها تا دوره صفويه در كيش حضور داشتند و متاسفانه جز غارت و ويراني اثر ديگري از خود بر جاي نگذاشتند، تا اين كه بالاخره شاه عباس صفوي پس از فارغ شدن از جنگ عثماني‌ها‌ به آزاد ساختن بحرين، هرمز و كيش از تسلط بيگانگان همت گماشت با اين همه هنگامي كه در دهه سوم قرن هفدهم ميلادي جزيره هرمز و ديگر جزاير و بنادر ايراني خليج فارس، به ايران بازگشت، نه تنها از اهميت كيش بلكه حتي از اهميت جزيره هرمز نيز كاسته شد و جاي آن را موقعيت جغرافيايي واقتصادي قابل توجه بندر جديد التاسيس عباس گرفت. در اين دوران كيش جزيره أي نيمه متروك و منزوي بود و حتي در دوره هايي به جايگاه دزدان دريايي خليج فارس بدل شد كيش در دوران ناصرالدين شاه به عنوان تيول به قوام الملك شيرازي – يكي از ايل سالاران متنفذ فارس واگذار شد و او نيز آن را با مبلغ 25000 تومان به محمدرضا خان سطوت الممالك بستكي حاكم لنگه فروخت. جزيره كيش تا دوره پهلوي چندين بار خريد و فروش شد تا اين كه در سال 1340 خورشيدي دكتر منوچهر اقبال، اين جزيره را به مبلغ نه ميليون ريال از ورثه محمدرضا خان سطوت الممالك بستكي خريداري كرد در سال 1349 جزيره كيش مورد بازديد هيات‌هاي كارشناسي ايران و آمريكا قرار گرفت و با توجه به موقعيت جغرافيايي و استراتژيكي مناسب، به عنوان يك مركز بين المللي توريستي - تجاري مورد توجه قرار گرفت. به منظور جلب جهانگردان به اين جزيره و تامين آسايش و رفاه آنان، در مهر 1351 سازمان عمران كيش به ثبت رسيد. سازمان عمران كيش طرح منطقه توريستي جزيره كيش را با الگو قراردادن جزاير هاوايي و كرانه‌هاي جنوبي درياي مدينترانه، با هزينه زيادي آغاز كرد و تا پيش از انقلاب فاز اول آن را به همراه بخشي از فاز دوم به اجرا درآورد. با پيروزي انقلاب اسلامي روند فعاليت‌هاي سازمان عمران متوقف شد. در سال 1349 جزيره كيش مورد بازديد هيات‌هاي كارشناسي ايران و آمريكا قرار گرفت و با توجه به موقعيت جغرافيايي و استراتژيكي مناسب، به عنوان يك مركز بين المللي توريستي - تجاري مورد توجه قرار گرفت. به منظور جلب جهانگردان به اين جزيره و تامين آسايش و رفاه آنان، در مهر 1351 سازمان عمران كيش به ثبت رسيد. سازمان عمران كيش طرح منطقه توريستي جزيره كيش را با الگو قراردادن جزاير هاوايي و كرانه‌هاي جنوبي درياي مدينترانه، با هزينه زيادي آغاز كرد و تا پيشاز انقلاب فاز اول آن را به همراه بخشي از فاز دوم به اجرا درآورد. با پيروزي انقلاب اسلامي روند فعاليت‌هاي سازمان عمران متوقف شد.در اسفند ماه 1358 شوراي انقلاب از حقوق و عوارض گمرگي در جزيره كيش عملا سرفصل جديدي را در جهت شروع فعاليت‌هاي تجاري و رونق منطقه محروم جنوب كشور گشود. اما مشكلات سال‌هاي پس از انقلاب موجب شد كه اين لايحه قانوني تا سال‌ها به اجرا در نيايد. تا اين كه در تير 1368 هيات وزيران در خصوص ورود و خروج كالا و نيز صادرات مجدد و توليد براي صادرات، جزيره كيش را به عنوان منطقه كاملا آزاد تجاري – صنعتي ثبت و اعلام كرد واز اين تاريخ به بعد فعاليت‌هاي اقتصادي مجددا در جزيره كيش شروع شد. بالاخره در سال 1371 با تاسيس سازمان منطقه آزاد كيش اين جزيره جاني تازه گرفت و دوران توسعه سريع كيش آغاز شد. براي آناني كه در جست وجوي بقايايي از تاريخ كهنسال كشور ما هستند، براي دوستداران دريا، خشكي، طلوع و غروب، كيش حرفي براي گفتن دارد. كيش در قرن‌هاي پنجم تا هفتم هجري در اوج آباداني و رونق بوده است. علاوه بر شهادت مورخين و سياحان ايراني و عرب، وجود بقاياي شهر تاريخي حريره گواه بر اين است كه كيش در دوره‌هاي ايلخانيان، تيموريان و اتابكان پارس، جزيره‌اي آباد، شهري زيبا و يكي از مراكز عمده تجاري منطقه بوده است. شهر زیرزمینی کاریز قنات کیش بیش از 2500 سال قدمت دارد و از آب شیرین قابل شرب ساکنان جزیره را تامین می کرده ولی اکنون به یک شهر زیر زمینی شگفت انگیز بدل شده که بیش از 10000 متر مربع وسعت دارد. کارگزاران با تجربه آن زحمت تمام طراحی های آن را کشیده و می کوشند تا در پروژه بازسازی قنات کیش که اکنون کاریز کیش خوانده می شود ضمن حفظ بافت تاریخی آن کاربری های جدیدی از این شهر زیر زمینی بدست آورند . شهر زیر زمینی کاریز در فاز یک خود به قسمتهای زیر تقسیم و قابل بهره برداری خواهد بود. غرفه های صنایع دستی ایران و جهان ، رستوران سنتی و جدید ، موزه سالن آمفی تئاتر سالن کنفرانس ، گالری های هنری . شهر کاریز در عمق 16 متری زیر زمین قرار دارد. سقف آن هشت متر ارتفاع و بیشتر سقف آن مملو از سنگواره ، صدف و مرجانهایی است که با نظر کارشناسی 270 تا 570 میلیون سال قدمت دارد و تک تک آن شناسایی و دارای شناسنامه رسمی است. کارگزاران شهر زیر زمینی بر این باورند که دو ویژگی کاریز را در فهرست ابنیه جهانی در خواهد آورد. اول اینکه کاریز در دل تنها جزیره مرجانی دنیا واقع است. دوم آنکه تنها بنایی است که سقف مملو از صدفها و مرجانهای طبیعی است. صدفها و مرجانهایی که برای بازدید آنها دو راه وجود داشته ، بازدید از موزه های طبیعی یا غواصی در آبهای آزاد و اکنون کاریز فصلی جدید و استثنایی در پیش روی تمامی دوستداران طبیعت گشوده که بی واسطه خواهند توانست از بزرگترین مجموعه مرجانی بازدید کنند. درخاتمه گفتنی است که خاکهای برداشت شده از کاریز دارای خواص درمانی زیادی است که در " گل درمانی " استفاده های فراوان خواهد داشت. این امر همراه با خدمات گوناگونی همچون تاسیس مراکز اقامتی ، تجاری و تفریحی در زمینی معادل 60000متر مربع در روی زمین کاریز احداث خواهد گردید. زمین سطحی کاریز به پارک وسیعی بدل خواهد شد که دارای دو تپه مرتفع خواهد بود. این په ها از خاکهای برداشت شده زیر زمین ساخته شده و به چم انداز بی نظیر جزیره کیش دل خواهد شد. منابع مقالات : www.kish.ir www.hellokish.com www.gokish.com www.kishsir.com